Aydınlatma Tasarımı Hakkında

    Aydınlatma tasarımı bir mekanın mimarisini tamamlarken, o mekanın atmosferini tanımlar ve kullanım amaçlarına göre işlevselliğini arttırır. İster bir evin genel aydınlatması olsun, ister küçük bir odanın, büyük fabrikaların ya da mimari projelerin, sergi salonları ve/ ve ya kütüphanelerin, her mekanın kendi ihtiyaçlarına göre aydınlatılması doğrudur. Ve yanlış aydınlatma en güzel mimari yapıların bile işlevsiz bir hale gelmesine sebep olabilir. Peki iyi bir aydınlatma tasarımı nasıl planlanır? 

    Aydınlatma tasarımı, öncelikle söz konusu mekan için gerekli olan ışığı tespit etmek ile başlar. Nerede, ne zaman ve ne kadar ışık kullanılacağına karar verdikten sonra ışığın türü ve miktarı tespit edilmelidir. Bu tespiti yapabilmek için mekan sahiplerinin görsel taleplerinin ve işlevsel ihtiyaçlarının karşılanmasına öncelik verilmek suretiyle alanın biçimsel özellikleri belirlenir. Önemli olan ışığı en etkili biçimde kullanırken enerji tasarrufu sağlayacak kalıcı ve pratik çözümler sunmaktır. 

   Aydınlatma tasarımı süreçlerinin başlangıcı projeyi tanımlamaktır. Bunu yaparken şu sorular cevaplanır: Yeni bir mekan için mi aydınlatma tasarlanıyor? Ya da var olan aydınlatma sistemlerinin düzeltilmesine, iyileştirilmesine mi ihtiyaç var? Yoksa mekana yeni bir kullanım mı kazandırılmak isteniyor? 

Mekan sahibi, sakinleri ve/ve ya mimar ile birlikte mekana özgü ihtiyaçlar ve öncelikler belirlenirken, enerji uygulamaları, yasal zorunluluklar, bina kuralları, yerel tasarım standartları ve yapısal özellikler göz önünde bulundurulmalıdır. Mekanın kullanım amaçları, mekanda yapılan faaliyetler, aydınlatmanın görevi, kullanıcıların yaşı ve özel görsel hedefler aydınlatma tasarımının belirleyici unsurlarıdır.

Işığın türü ve miktarı bu unsurlar doğrultusunda belirlendikten sonra mekanın fiziksel özellikleri (tavan yüksekliği, pencere sayısı gibi yapısal özellikler, duvarların ve dekorasyon öğelerinin yansıtıcılıkları ve fiziksel engeller) göz önüne alınarak planlama gerçekleştirilir. 

  Aydınlatmanın amaçları ışığın türü ve miktarının belirlenmesinde öncelikli unsurlardandır. Örneğin okuma ya da yakın ışık gerektiren faaliyetler söz konusuyla yeterli aydınlatmayı sağlayacak direk ışıklar kullanılır.

Sergi salonları gibi özel ışıltılara ihtiyaç duyulan mekanlarda, gerekli duygusal etkiyi yaratmak için farklı aydınlatma yöntemleri seçilir. 

  Unutmayalım ki aydınlatma mekanın işlevselliğini ve güzelliğini arttırırken insanların da nasıl hissettiklerini de etkiler. Bu yüzden iyi aydınlatılmış bir ev bize huzur verirken, doğru aydınlatılmış iş yerleri verimliliği arttırır.